راحله قدسی؛ بهمن حسینی؛ احد هدایتی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.22.99.1.1576.41 بذرالبنج ازجمله Hyoscyamus reticulatus L. و H. pusillus L.، منبع غنی از تروپان آلکالوئیدها به‌ویژه هیوسیامین و آسکوپولامین (هیوسین) هستند که به‌دلیل ویژگی‌های گشادکننده مردمک چشم، ضد اسپاسم، آنتی‌کولینرژیک، ضد درد و آرام‌بخشی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مطالعه، در آزمایش اول تأثیر چهار نوع سویه ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.22.99.1.1576.41 بذرالبنج ازجمله Hyoscyamus reticulatus L. و H. pusillus L.، منبع غنی از تروپان آلکالوئیدها به‌ویژه هیوسیامین و آسکوپولامین (هیوسین) هستند که به‌دلیل ویژگی‌های گشادکننده مردمک چشم، ضد اسپاسم، آنتی‌کولینرژیک، ضد درد و آرام‌بخشی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مطالعه، در آزمایش اول تأثیر چهار نوع سویه باکتری آگروباکتریوم (A4، A7، A13 وATCC 15834) و سه نوع ریزنمونه (برگ، هیپوکوتیل و کوتیلدون) بر میزان القای ریشه موئین در این دو گونه بذرالبنج بررسی گردید. در آزمایش دوم، تأثیر محیط کشت‌های پایه مختلف (MS، 1/2 MS، 1/4 MS و B5) بر برخی ویژگی‌های مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی ریشه‌های موئین مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در گونه H. reticulatus L.، بیشترین میزان القای ریشه موئین (78%) در ریزنمونه کوتیلدون تلقیح شده با سویه A7 و حداکثر وزن تر (6.25 گرم) و خشک (0.5 گرم) در محیط کشت پایه MS بدست آمد. با توجه به نتایج، حداکثر فنول کل (82/3 میلی‌گرم گالیک اسید بر گرم ماده تر) و فلاونوئید کل (7 میلی‌گرم کوئرستین بر گرم ماده تر) در محیط کشت پایه MS مشاهده شد. تغییرات معنی‌داری در میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی ریشه‌های موئین در محیط کشت‌های مختلف مشاهده نشد. در مورد گونه H. pusillus L.، ریزنمونه برگ تلقیح یافته با سویه A13 آگروباکتریوم بیشترین میزان القای ریشه موئین (90%) را نشان داد. همچنین نتایج نشان داد که بیشترین میزان وزن تر (5.25 گرم) و خشک (0.43 گرم) در محیط کشت MS و بیشترین میزان فنول کل (2.26 میلی‌گرم گالیک اسید بر گرم ماده تر) و فلاونوئید کل (9.22 میلی‌گرم کوئرستین بر گرم ماده تر) در محیط کشت پایه B5 مشاهده گردید. این مطالعه نشان داد که ترکیب‌های محیط کشت و نوع گونه گیاهی تأثیر قابل توجهی بر زیست‌توده و ویژگی‌های فیتوشیمیایی ریشه‌های موئین در این گونه‌ها دارد.
